Promotietaart voor de prinses (1)

Promotietaart voor de prinses (1)
Prinses Juliana met vlotte bob, fotograaf Franz Ziegler, ca 1930, Koninklijke Verzamelingen, Den Haag

Vrijdag 31 januari 1930, het roezemoest in Paleis Noordeinde. Al dagen zijn de voorbereidingen aan de gang, maar vanavond vindt het grote promotiediner plaats. Vandaag ontvangt prinses Juliana een eredoctoraat ter afronding van haar studie aan de universiteit Leiden. Zestig mensen zullen vanavond aanschuiven in de Grote Zaal van het paleis. Alles wordt tot in de puntjes voorbereid en uitgewerkt.

Eén van de zilveren kandelabers waar de hofmaarschalk toestemming voor vroeg, voor zover uit de nu ietwat cryptische omschrijving is op te maken. Foto: detail Nederland Dineert, 2015

De hofmaarschalk De Smeth zorgt ervoor dat alles tot in de puntjes geregeld is. Hij vraagt in een keurig briefje koningin Wilhelmina om toestemming voor het gebruik van het Sèvres serviesgoed, zilveren kandelabers en vazen voor de decoratie en rode tulpen en witte seringen, de kleuren van de stad Leiden. Hare Majesteit geeft toestemming tot het gebruik. De lange tafel voor zestig aangezetenen kan worden gedekt in de Grote Zaal.

Het series dat tijdens het promotiediner gebruikt werd, een cadeau van de Franse president in 1892. Nieuwsblad van het Noorden, 9 september 1892 (via Delpher kranten)

Het Sèvres servies kreeg koningin Wilhelmina  in 1892 ter gelegenheid van haar verjaardag van de Franse president Carnot. Uiteindelijk zal het Sèvres servies tot op de dag van vandaag gebruikt worden, ook koningin Elizabeth II krijgt het voorgezet tijdens haar staatsbezoek in 1958 bij het diner in het Paleis op de Dam.

Opmerkelijk is de keus voor tulpen en seringen. Seringen geuren nogal en dat is bij een diner niet heel gebruikelijk, want dat heeft invloed op de smaak van de gerechten. Wellicht was de afstand van de bloemstukken tot de disgenoten groot genoeg om de geur wat te verzachten. Of stonden deze elders in de Grote Zaal opgesteld.

Wat aten zij? Tot slot een taart!

Op de promotietaart prijkt in nougatine uitgevoerd Villa 't Waerle met wat Katwijkse entourage, Nieuwsblad van Friesland, mei 1930 (via Delpher Kranten)

In de keuken is de brigade al uitvoerig bezig onder leiding van eerste kok Perquin. Het menu is in overleg met de prinses samengesteld. Maar de promotietaart durft hij niet aan. Daarom gaat er een briefje naar Gerrit Hulst, banketbakker in Leiden, die van deze nougat-ijstaart zijn specialiteit heeft gemaakt. Op de taart prijkt gewoonlijk een in nougatine uitgevoerd bouwwerk van het Leidse Academiegebouw. Maar voor deze gelegenheid haalt Hulst alles uit de kast. Er komt een replica van het huis waar Juliana haar studentenjaren heeft gewoond: Villa ’t Waerle in Katwijk met scheepjes, strand en vissersvrouwen er om heen. Dat is een lastige en tijdrovende klus waar veel geduld voor nodig is.

Op het verzoek van de hofmaarschalk of de taart een paar uur eerder tentoongesteld kan worden, antwoordt Hulst dat het een ijstaart is en dus niet geschikt voor een urenlange expositie.  Hij komt hem zelf op het juiste tijdstip afleveren, aan het eind van het diner.  Aldus een korte samenvatting van zijn brief. De hele briefwisseling mocht ik inzien in het Archief van de Koninklijke Verzamelingen in Den Haag.

Wie zaten er aan?

De paranimfen van de prinses, tevens lid van haar jaarclub. Jonkvrouw de Brauw vervulde als paranimf ook de rol van tafelpraeses tijdens het diner. Let op de modieuze pothoeden. Over de mode gaan we het nog hebben in een volgend blog. 

Zestig gasten schoven die avond aan. Natuurlijk de prinses en haar ouders, koningin Wilhelmina en prins Hendrik. Tante Elizabeth, de gravin van Oldenburg, de jongste zuster van prins Hendrik was ook van de partij. Verder natuurlijk de betrokken hoogleraren, de paranimfen - geen promotie kan zonder - de besturen van de studentenverenigingen, de leden van de jaarclub van Juliana. In een volgend blog meer daarover. De studententijd was voor de prinses een belangrijke fase in haar leven. Haar promotiediner geeft een beetje inzicht in dat studentenleven. Wordt vervolgd.